Müzik Dersinde Seçim Fırsatlarını Kullanma
Seçim yapma, kişinin kendi kararlarıyla kendi hayatını yönlendirmesini sağlar. Böylece kişi yaşam sorumluluğunu alarak kendine güveni artar, kendisini ve çevresini kontrol edebilir.
Ağır ve çoklu yetersizliği olan çocuklarda seçim yapma küçük adımlarla başlayarak rutinlerin içine yerleştirilmelidir. Böylece çocuklar seçim yapma becerisini edinerek kendi hayatlarını yönetmeye başlarlar.
Mitat Enç Görme Engelliler Ortaokulunda Perkins School for The Blind (Perkins Görme Engelliler Okulu) işbirliğiyle yürütülen Shark Tank projesi kapsamında hazırlanan proje sınıfında öğrencilerin tercihlerine önem verilerek, tercihleri doğrultusunda seçim yapma fırsatları sunularak dersler planlanmaktadır. Bu derslerden birisi müzik dersidir.
Müzik dersinde seçim yapma fırsatını nasıl oluşturuyoruz?
Öğrencilerimizle beraber müzik derslerinde rutin olarak aynı şarkıları söylüyoruz. Amacımız öğrencilerin şarkıların küçük bölümlerine eşlik etmeleridir. Öğrencilerimiz şarkı dinlemeyi çok sevmekte ve müzik dersi kapsamında onların sevdiği şarkıları söylemekteyiz.
Ders kapsamında söyleyeceğimiz şarkıların sırasını öğrencilerimizin kararına seçm yapma becerisini geliştiriyoru.
Peki nasıl?
Müzik dersi için belirlenen her bir şarkıya karşılık gelecek dokunsal sembol hazırlanmıştır. Bu semboller braille ve basılı yazı da içermektedir. Örneğin kış baba şarkısı için kart üzerine eldiven yapıştırılmıştır, ceviz adam şarkısı için kart üzerine ceviz yapıştırılmıştır. Seçenek sunumu için ise bir seçim panosu hazırlanıştır.
Şarkı Sembolleri
Ders esnasında öğrencilere sırayla şarkı seçimi yaptırılmaktadır. Seçim panosu üzerine iki tane şarkı sembolü yerleştirilmekte, bu semboller tanıtılmakta ve ardından hangi şarkıyı seçmek istediği sorulmaktadır. Öğrencinin dokunma/kartı alma/karta yönelme/sözlü ifade etme gibi davranışları seçme olarak anlamlandırılmakta ve seçilen şarkı ile derse devam edilmektedir.
Seçenek sunumu sırasında öğrencilerin bireysel performansları dikkate alınarak seçenek sunulmaktadır. Örneğin seçim yapma becerisinde düşük performanslı olan öğrenciye daha önceden belirlenmiş olan tercihlerine dayalı olarak tercih edilen ve tercih edilmeyen şarkı sembolleri arasında seçenek sunulmaktadır.
Bu uygulama sayesinde öğrenciler şarkı sembol eşlemesini kazanmakta, yazı farkındalıkları gelişmekte, iletişim becerileri artmakta, kendi kararlarının sonuçlarını yaşamaktadırlar.
Doç. Dr. Pınar ŞAFAK
Özel Eğitim Öğretmeni Derya UYAR