CVI Farkındalık Ayı, Eylül!
Eylül ayı CVI farkındalık ayı olarak kabul edilmektedir.
Kortikal/Serebral görme bozukluğu (CVI); beyinle ilgili bir sorunun görmeyi etkilemesiyle oluşan görme bozukluğudur.
Beynin büyük bölümü hasar görmüşse görme çok zayıf olabilir. Söz konusu çocuklar hareketli ve parlak ışığı görebilir. Tamamen körlüğe neden olan beyin hasarına nadiren rastlanır.
Eğer beynin sadece bir bölümünde küçük çapta hasar varsa görme problemi daha az olabilir.
CVI’lı çocuklarda görme kaybı derecesinde, görme alanı kaybında farklılıklar ve görsel performansta dalgalanmalar görülür.
CVI’lı çocuklarda görülen ortak davranış özelliklerinden bazıları;
- Görme, gün içerisinde bile değişkenlik gösterir.
- CVI’lı çocuklar bir an görsel dikkat yöneltebilirken başka bir an görsel dikkat yneltmede güçlük çekerler.
- Çevresel görme eğilimi vardır. Bir cismi net görmek için gözlerinin kenarı ile bakarlar. Görmek için orta hat nadiren tercih edilir.
- Renk görme genelde normaldir.
- Çevreye karşı görsel merakları yok gibi görünebilirler.
- Çevresel karışıklığı azaltarak görmek için nesneyi gözüne yaklaştırma ya da nesnenin yanına gitme eğilimleri vardır.
- Bazı CVI’lı çocuklar ışığa duyarlılık gösterirken bazıları ışığa bakmak ister. Bazen ışığa duyarlı olanCVI’lı çocuklar ışığa bakma eğiliminde olabilirler.
- Kalabalık ya da görsel karışıklık olan durumlarda görmede güçlük yaşarlar.
- Çok duyulu tepkilerini yönetme ve motor tepkileri ihtiyaca göre ayarlamada güçlükleri vardır.
- Tanıdıkları insanları bile görsel olarak ayırmada güçlükleri vardır.
- Nesne-zemin ayrımı yapmada zorlandıkları için yüksek kontrast tercih edilmelidir.
- CVI’lı çocukların birçoğu öğrenme sürecinde üç boyutlu nesnelerden iki boyutlu çizim ya da resimlere geçişte zorlanırlar. Hatta tanıdıkları resimleri farklı çevre ya da durumlara genellemede güçlük yaşarlar.
- Derinlik algısı problemleri vardır. Bu, nesneye erişme ya da bağımsız dolaşmayı olumsuz etkiler.
- Sık sık gördükleri ışığın kaybolması gibi görsel özellikler yaşarlar.
- Basılı materyalleri okuyan birçok CVI’lı çocuğun görme gücü normale yakın olsa bile büyük punto yazıya ihtiyaçları vardır. Yazıları algılamada tutarsızlık söz konusudur. Her an algılama değişebilir. Görsel dikkat süreleri kısadır. Bu görsel sembollerdeki karışıklığın yanı sıra görmek için çok çaba sarf etmenin sonucudur.
- Hareket ederken görmelerini kullanmakta ya da hareketli nesneyi görmede güçlük yaşarlar.
- Bilmedikleri ortamlarda rahat dolaşabilirler.
- İlk keşfetme duygusu olarak dokunmayı tercih edebilirler.
- Görmede kesintiler olduğu ve zorlandıkları için çalışmaya konsantre olmaları ve çalışmayı sürdürmeleri güç olabilir.
- Birbirlerine yakın konumlanmış nesneleri ve resimleri görmeleri zordur.
- Bazen görme, görüntünün beyne ilk ulaştığı andan çok sonra gerçekleşir. Bu nedenle nesneyi görmeleri için yeterli süre verilmelidir.
Not: Fotoğraflar Perkins School for The Blind’dan alınmıştır.